Evet, bir TYT-AYT sınavını daha geride bıraktık. Her yıl olduğu gibi bu yıl da sorulan soruların kolaylığı-zorluğu pek çok tartışmayı da beraberinde getirdi. Öğrenciler genel olarak TYT’ de zaman sorunu yaşadıklarını dile getirdiler. AYT’ de ise genellikle matematik sorularının zorluğundan ve edebiyat sorularının bu yıl farklı türde ve farklı konu yoğunluğundan gelmesinden şikâyette bulundular. Haklı oldukları yönler var mı, şimdi dilim döndüğünce sizleri aydınlatmaya çalışayım.
TYT Türkçe ve AYT Edebiyat hakkında, Türkçe soruları her yıl paragraf sorularının anlaşırlığı ve uzunluğu üzerine bir takım tartışmalar yaşanırdı. Bu yıl paragraf soruları çok uzun olmamakla birlikte geçmiş yıllara göre daha anlaşılır ve cevapları daha az ikilemde bırakacak şekildeydi. Tabi ki kimi soruların kuvvetli çeldiricisi olmakla birlikte öğrenciye çok sorun yaşatmayacak cinsten sorulardı. TYT’ de dilbilgisi soruları beklenen tarz ve konu dağılımına uygun olup çalışanların yapabileceği tarzdaydı.
Her yıl olduğu gibi AYT’ de edebiyat sorularının ilk altısı paragraf sorularından geldi. Diğer sorular ise iki soru için ayrıca konuşacağız. Zor değildi ancak konu dağılımı farklıydı yani her yıl sorulan şiir bilgisinden bu yıl daha çok, cumhuriyet edebiyatı ve edebi akımlardan ise daha az soru gelmiş. Buraya kadar sorular çalışanların yapabileceği nitelikteydi.
Edebiyatta sorulan iki soru ise divan edebiyatından alınmış dizelerin yorumlarıydı. Bu dizelerde pek çok Arapça-Farsça anlaşılması güç, okullarda bununla ilgili öğrenciye çalışma yapılmamış kelimeler vardı. Öğrenciler pek çok kelimenin anlamını bilmediği için bu sorularda doğal olarak zorlandılar. Bu tarz soruya gerek var mıydı, bu sorularla amaçlananın ne olduğu bence belirsiz. Günümüz teknolojisi çağı çocuklarının “çelişir, kanıksama, azımsama” gibi kavramların anlamlarında bile sorun yaşarken tekrar ediyorum, bu soru tarzı sınavın amacına hizmet etmeyen bir nitelikte olmuş.
TYT Matematik ve AYT Matematik hakkında, sevgili okurlarım, son yıllarda sıkça duyduğumuz yeni nesil matematik sorularının ne demek olduğunu bu sınava bakıp çok net anlayabilirsiniz. Yeni nesil soru demek kurgulanmış soru kökünü, soruyu soranın ne demek istediğini öğrenci soru kökünden anlayıp buna uygun işlem yolunu bularak bunu işleme dökecek ve sonucu bulup işaretleyecek. Bir soruda bunları yapması için ortalama 1 dakika 13 saniye zamanı var. Yapabilir mi? çok zor! Peki, çocukların bu tarz sorularla okullarda sınava hazırlanmışlıkları var mı? yok. Bizim eğitim sistemimiz, malumunuz, ezbere dayalı. Sistem sonuçta değişmez, sistem sonucu değiştirir. Yani öğrencilere lise hayatları boyunca öncelikli olarak okuduğunu anlama ve bunu işleme dökebilme kabiliyeti kazandırıp sonra bu tarz sorular sorulabilir.
Her yıl tüm ülkelerin katılımıyla yapılan PİSA sınavları bu tarzdır ve ülkemizin bu sınavdaki dünya sıralaması hiç iyi değildir. Bu durum şunu doğurmaktadır, eskiden sınavın ölçme değerlendirmesi çalışanla çalışmayanı ayırt ederdi. Ancak bu yıl soruları çalışanlar da yapmakta hayli zorlandı. Madem sınav çalışan öğrencileri ayırt edici değil, o zaman neyi neye göre sıralamaya çalışıyoruz.
AYT Matematik sorularının çok zor olduğu hatta üç sorunun 2018 Rusya Matematik Olimpiyatlarında sorulan soruların az biraz değiştirilmiş hali olduğu söyleniyor. AYT’ de soru başına 2 saat 25 saniye düşmekte olup soruların yapılabilmesi için ideal bir süredir. Bu bölümdeki soruların zorluk derecesi fazla olanların sayısı ölçme-değerlendirme bilimine uyuşmamaktadır. 40 matematik sorusunun 15’i çok zor 10’u zor olursa orada ölçme değerlendirmenin bilimselliğinden söz edilemez. AYT Matematikteki öncelikli sorun, zor soruların çokluğuydu.
Sonuç olarak sevgili gençler, artık sınav bitti, sıralamanız gelene kadar bu sayfayı kapatın. Unutmayın ki önemli olan işaretlenen soru sayısı değil sıralamanız olacaktır. Sevgiyle kalın…