HAYALET GEMİLER EKONOMİYE KAZANDIRILIYOR!

Hazırlayan: Özgür GÜN

Ali­ağa böl­ge­sin­de sa­hip­siz veya terk edil­miş halde bu­lu­nan ge­mi­ler­le il­gi­li ya­pı­lan ça­lış­ma­lar hak­kın­da bilgi verir mi­si­niz?

“GEMİLER HURDA OLA­RAK EKO­NOMİYE KA­ZAN­DI­RI­LI­YOR”
2014 yı­lın­dan iti­ba­ren haciz iş­lem­le­ri ne­de­niy­le böl­ge­miz­de 10’dan fazla gemi terk edil­di. Atıl du­rum­da kaldı. Bu durum ba­sı­na da yan­sı­dı­ğı gibi hava şart­la­rı ne­de­niy­le bu­lun­du­ğu yer­den sü­rük­le­ne­rek se­yir-can, mal, çevre gü­ven­li­ği ba­kı­mın­dan böl­ge­de ciddi teh­li­ke­le­re se­be­bi­yet verdi. 2017 yı­lın­da Ulaş­tır­ma De­niz­ci­lik ve Ha­ber­leş­me Ba­kan­lı­ğı­mız­ca Li­man­lar Ka­nu­nu’nda ya­pı­lan de­ği­şik­lik böl­ge­miz ve diğer li­man­lar­da­ki terk edil­miş atıl ge­mi­le­rin kısa süre içe­ri­sin­de bu­lun­duk­la­rı böl­ge­den ona­rı­la­rak kal­dı­rıl­ma­sı ve hurda ola­rak eko­no­mi­ye ka­zan­dı­rıl­ma­sı­nın yolu açıl­mış­tır.

Ulaş­tır­ma De­niz­ci­lik ve Ha­ber­leş­me Ba­kan­lı­ğı­mız­ca Li­man­lar Ka­nu­nu’nda ya­pı­lan bu önem­li de­ği­şik­li­ğin kap­sa­mı­nı kı­sa­ca özet­ler mi­si­niz?

“ÖNCELİKLİ İŞİMİZ RİSK TEŞKİL EDİP/ETMEDİĞİ!”
Bu tip ge­mi­le­rin Liman Baş­kan­lı­ğın­ca ön­ce­lik­le se­yir-can, mal, çevre gü­ven­li­ği ba­kı­mın­dan risk teş­kil edip/et­me­di­ği ile il­gi­li bir in­ce­le­me ya­pı­lır. Tu­ta­nak dü­zen­le­nir. Haciz ka­ra­rı bu­lu­nan ge­mi­ler per­so­nel­siz 1 yıl per­so­ne­li ile 2 yıl­dan uzun süre li­man­lar­da bek­le­me­le­ri ha­lin­de se­yir-can mal çevre gü­ven­li­ği ba­kı­mın­dan risk teş­kil et­ti­ği kabul edi­lir. Risk tes­pit edil­me­si du­ru­mun­da tüm mas­raf­la­rı gemi veya deniz aracı il­gi­li­le­ri­ne ait olmak üzere ge­mi­nin başka bir yere nakli veya ya­kı­tı­nın tah­li­ye­si dâhil olmak üzere her türlü ted­bi­ri almak ve al­dır­mak­la Liman Baş­kan­lık­la­rı yet­ki­li kı­lın­mış­tır. Liman Baş­kan­lık­la­rı ya­ban­cı bay­rak­lı ge­mi­ler­de ge­mi­nin si­ci­le ka­yıt­lı ol­du­ğu dev­le­tin il­gi­li ma­kam­lar nez­din­de ge­mi­nin do­na­ta­nı­na ge­mi­nin bu­lun­du­ğu yer­den kal­dı­rıl­ma­sı ile il­gi­li bil­di­rim yapar. 45 gün­lük bir süre so­nun­da gemi sa­hi­bi­nin ge­mi­yi bu­lun­du­ğu li­man­dan kal­dır­ma­ya im­ti­na et­me­si ha­lin­de ge­mi­nin satış iş­lem­le­ri ku­ru­lan ko­mis­yon ma­ri­fe­tiy­le ya­pı­lır. Gemi Türk bay­rak­lı ise do­na­ta­na bil­di­rim ya­pı­lır, ad­res­le­ri bi­lin­mi­yor ise ti­ra­jı yüz bin üze­rin­de olan bir ga­ze­te­de ilan edi­lir. İmtina edil­me­si du­ru­mun­da aynı yön­tem­le satış iş­lem­le­ri baş­la­tı­lır. Ali­ağa böl­ge­miz­de bu­lu­nan 10’a yakın atıl gemi 2017 yılı içe­rin­de bu yön­tem­le kısa sü­re­de te­miz­len­di. SALA II isim­li Çan­dar­lı Kör­fe­zi ILICA burnu önün­de ka­ra­ya otur­muş gemi dı­şın­da­ki bu ge­mi­ler te­sis­le­ri­mi­ze ge­ti­ri­le­rek çevre –iş sağ­lı­ğı gü­ven­li­ği mev­zu­at­la­rı kap­sa­mın­da geri dö­nü­şüm­le­ri ya­pı­la­rak eko­no­mi­ye ka­zan­dı­rıl­dı.
Ül­ke­mi­zin diğer li­man­la­rın­da bu­lu­nan ve te­sis­le­ri­ni­ze ge­le­me­yecek du­rum­da bu­lu­nan ge­mi­le­rin ye­rin­de sö­kü­mü için neler söy­le­mek is­ter­si­niz?

“ÇEV­RE­SEL TEDBİRLER EN YÜK­SEK SEVİYEDE ALI­NIR!”
Gemi geri dö­nü­şüm fa­ali­yet­le­ri ulu­sal mev­zu­at­lar ya­nın­da AB Gemi Geri Yö­net­me­li­ği-Hong-Kong söz­leş­me­si gibi mev­zu­at ve söz­leş­me­le­re uyum­lu ola­rak ya­pıl­ma­sı ge­re­ken fa­ali­yet­ler­dir. Söküm ya­pı­la­cak alan­la­rın du­ru­mu dik­ka­te (plaj­lar –koy­lar-yer­le­şim yer­le­ri ) alı­na­rak çev­re­sel ted­bir­le­rin üst se­vi­ye­de alın­ma­sı ge­rek­li­dir. Ge­mi­nin söküm iş­lem­le­rin­den önce gemi bün­ye­sin­de bu­lu­nan atık­la­rı ve kir­le­ti­ci­le­rin, ay­rı­ca ça­lış­ma­lar­da iş sağ­lı­ğı­nı teh­li­ke­ye dü­şü­recek or­tam­la­rın tes­pi­ti önem­li­dir. Söküm aşa­ma­la­rın­da or­ta­ya çıkan teh­li­ke­li atık­la­rın top­lan­ma­sı ve mev­zu­at­la­ra uyum­lu ola­rak yö­ne­til­me­si de ge­rek­mek­te­dir. Bu ne­den­ler­le gemi söküm böl­ge­si dı­şın­da ya­pı­la­cak söküm iş­lem­le­rin­de teh­li­ke­le­rin tes­pi­ti ve atık­la­rın yö­ne­ti­mi ko­nu­sun­da il­gi­li ma­kam­la­rın de­ne­ti­mi ve uzman yar­dı­mı alın­ma­sı önem­li bir hu­sus­tur. Gemi söküm böl­ge­mi­ze yakın böl­ge­ler­de ye­rin­de sö­kü­mü ya­pı­la­cak ge­mi­ler için der­ne­ği­miz uzman ve tek­nik ekibi çevre ve iş sağ­lı­ğı­na uyum­lu Gemi Geri Dö­nü­şüm fa­ali­yet­le­ri için önem­li des­tek­ler ver­mek­te­dir. İzmir Çevre İl Mü­dür­lü­ğü­müz uz­man­la­rı­nın böl­ge­de fa­ali­yet­te bu­lu­nan sek­tör ile il­gi­li tec­rü­be­le­ri ne­de­niy­le, de­ne­tim sü­reç­le­ri de sık­lık­la ve etkin ola­rak ya­pıl­mak­ta­dır. SALA II isim­li gemi ye­rin­de der­ne­ği­miz uz­man­la­rı des­te­ği ve Çevre İl mü­dür­lü­ğü­müz de­ne­ti­min­de çevre ve iş sağ­lı­ğı ko­ru­ma ku­ral­la­rı çer­çe­ve­sin­de ge­mi­ni sö­kü­mü ger­çek­leş­tir­miş­tir.

Son ola­rak; Mev­zu­at de­ği­şik­li­ği ile atıl terk edil­miş ge­mi­ler­le il­gi­li de­niz­le­ri­miz­de se­yir-can mal çevre gü­ven­li­ği açı­sın­dan risk­le­rin azal­dı­ğı­nı söy­le­ye­bi­lir miyiz?

Tabi ki söy­le­ye­bi­li­riz. Atıl ve terk edil­miş ge­mi­ler yıl­lar­ca bu­lun­duk­la­rı yerde tu­tul­ma­ya­rak, hurda ola­rak eko­no­mi­ye ka­zan­dı­rıl­ma­sı önem­li bir husus.