Türkiye’nin 6 aylık su ürünleri ihracatı 829 milyon dolara ulaştı

Tür­ki­ye’de 2000 son­ra­sın­da ih­ra­ca­tın yıl­dız sek­tör­le­rin­den bi­ri­si olan su ürün­le­ri­nin ih­ra­cat­ta 2023 yılı ilk yarı kar­ne­si belli oldu. 2022 yı­lı­nın ocak-ha­zi­ran dö­ne­min­de 760 mil­yon do­lar­lık dö­vi­zi Tür­ki­ye’ye ka­zan­dır­mış olan su ürün­le­ri sek­tö­rü, 2023 yı­lı­nın ilk ya­rı­sın­da ih­ra­ca­tı­nı yüzde 9’luk ar­tış­la 829 mil­yon do­la­ra ta­şı­dı.

Ege İhra­cat­çı Bir­lik­le­ri ve­ri­le­ri­ne göre; su ürün­le­ri ih­ra­ca­tı mik­tar ba­zın­da ir­de­len­di­ğin­de, 2022 yı­lı­nın ocak-ha­zi­ran dö­ne­min­de 117 bin ton olan su ürün­le­ri ih­ra­ca­tı, 2023 yı­lı­nın aynı dö­ne­min­de yüzde 7’lik ar­tış­la 125 bin tona ulaş­tı.

İhra­ca­tın zir­ve­sin­de lev­rek var

Su ürün­le­ri sek­tö­rün­de lev­rek 263 mil­yon do­lar­lık tu­tar­la en çok ihraç edi­len balık türü olma özel­li­ği­ni ko­rur­ken, Çi­pu­ra ih­ra­ca­tı yüzde 10’luk ar­tış­la 195 mil­yon do­lar­dan 215,7 mil­yon do­la­ra iler­le­di.

Son yıl­lar­da yıl­dı­zı par­la­yan Türk so­mo­nu­nun ih­ra­ca­tın­da yüzde 34’lük artış hızı ya­ka­lan­dı ve 115,7 mil­yon do­lar­dan 154,7 mil­yon do­la­ra çıktı.

Ala­ba­lık ih­ra­ca­tı yüzde 18’lik ge­li­şim­de 49,5 mil­yon do­lar­dan 58,5 mil­yon do­la­ra geldi. Or­ki­nos ih­ra­ca­tı 28 mil­yon do­lar­dan 40 mil­yon do­la­ra çı­kar­ken, or­ki­nos yüzde 43’lük ih­ra­cat ar­tı­şıy­la ih­ra­cat artış re­kort­me­ni oldu.

Tür­ki­ye’nin kaya lev­re­ği ih­ra­ca­tı 3,5 mil­yon dolar ola­rak ka­yıt­la­ra ge­çer­ken, diğer su ürün­le­rin­den 93 mil­yon do­lar­lık döviz ge­li­ri elde edil­di.

Kı­zıl­tan; “Üre­ti­mi­miz 1 mil­yon tona, ih­ra­ca­tı­mız 2 mil­yar do­la­ra iler­li­yor”

Tür­ki­ye’nin 2022 yı­lın­da su ürün­le­ri üre­ti­mi­nin 850 bin ton ban­dı­na gel­di­ği bil­gi­si­ni veren Tür­ki­ye Su Ürün­le­ri ve Hay­van­sal Ma­mul­ler İhra­cat­çı Bir­lik­le­ri Sek­tör Ku­ru­lu Baş­ka­nı Sinan Kı­zıl­tan, bu üre­ti­min yüzde 60’ını oluş­tu­ran 515 bin ton­luk büyük di­li­mi­nin ye­tiş­ti­ri­cik­lik­ten elde edil­di­ği­ni, Tür­ki­ye’nin ye­tiş­ti­ri­ci­li­ğe büyük ya­tı­rım­lar yap­tı­ğı­nı, sek­tö­rün 1 mil­yon ton üre­tim ka­pa­si­te­si­ne ulaş­ma­yı he­def­le­di­ği­ni dil­len­dir­di.

Tür­ki­ye’nin son 25 yılda su ürün­le­ri sek­tö­rü­ne yap­tı­ğı ya­tı­rım son­ra­sın­da çi­pu­ra­da dün­ya­nın en büyük üre­ti­ci­si ko­nu­mu­na gel­di­ği­ni be­lir­ten Kı­zıl­tan, “Çi­pu­ra’da ih­ra­cat­ta ise dünya ikin­ci­si­yiz. Lev­rek­te Av­ru­pa’nın en büyük üre­ti­ci­si ko­nu­mun­day­ken, ih­ra­ca­tın­da dünya ikin­ci­si­yiz. Or­ki­nos­ta da dün­ya­nın ilk 5 ül­ke­si ara­sın­da­yız. 2022 yı­lın­da su ürün­le­ri sek­tö­rü ola­rak 1 mil­yar 650 mil­yon do­lar­lık ih­ra­ca­ta imza at­mış­tık, 2023 yı­lın­da 1,8 mil­yar dolar, 2024 yı­lın­da 2 mil­yar dolar dö­vi­zi Tür­ki­ye’ye ka­zan­dır­ma­yı he­def­li­yo­ruz” diye ko­nuş­tu.

Girit: “İhra­ca­tı­mı­zı ar­tır­mak için 13 fuara ka­tı­lı­yo­ruz, Af­ri­ka’yı URGE Pro­je­siy­le keş­fe­de­ce­ğiz”
Su ürün­le­ri sek­tö­rü­nün 829 mil­yon do­lar­lık ih­ra­ca­tı­nın 560 mil­yon do­lar­lık büyük di­li­mi­nin Ege Böl­ge­si’ndeki su ürün­le­ri ih­ra­cat­çı­la­rın­ca ya­pıl­dı­ğı­nın al­tı­nı çizen Ege Su Ürün­le­ri ve Hay­van­sal Ma­mul­ler İhra­cat­çı­la­rı Bir­li­ği Baş­ka­nı Bedri Girit, “Tür­ki­ye’nin su ürün­le­ri ih­ra­ca­tın­dan yüzde 68 pay alı­yo­ruz. Tür­ki­ye’nin Lev­rek ih­ra­ca­tın­dan yüzde 94, çi­pu­ra ih­ra­ca­tın­dan yüzde 90 pay alı­yo­ruz. Su ürün­le­ri ih­ra­ca­tın­da güçlü ko­nu­mu­mu­zu sür­dür­mek için 2023 yı­lı­nın ilk ya­rı­sın­da Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri, Rusya, Bir­le­şik Arap Emir­lik­le­ri, Ja­pon­ya, İspan­ya’da 7 gıda fu­arı­na ka­tı­la­rak su ürün­le­ri­mi­zin ta­nı­tı­mı­nı ger­çek­leş­tir­dik. 2023 yı­lı­nın ikin­ci ya­rı­sın­da da Sin­ga­pur, Kenya, İspan­ya, Al­man­ya, Rusya ve İsrail’de 6 gıda fu­arı­na ka­tı­la­rak ta­nı­tım ça­lış­ma­la­rı­mı­zı sür­dü­re­ce­ğiz. Ti­ca­ret Ba­kan­lı­ğı’nın des­tek­le­di­ği, fir­ma­la­rın kü­me­le­ne­rek re­ka­bet­çi­lik­le­ri­ni ar­tır­dık­la­rı ve ti­ca­ret he­yet­le­riy­le hedef pa­zar­lar­da Türk ürün­le­ri­ni ta­nıt­tık­la­rı Ulus­la­ra­ra­sı Re­ka­bet­çi­li­ğin Ge­liş­ti­ril­me­si (URGE) Pro­je­siy­le ön­ce­lik­li ola­rak Af­ri­ka pa­za­rın­da ürün­le­ri­mi­zi ta­nıt­ma­yı he­def­li­yo­ruz. “Aege­an Fis­hery and Ani­mal Pro­ducts” isim­li UR-GE pro­je­si ile sek­tö­rün ih­ti­yaç­la­rı da­hi­lin­de Af­ri­ka pa­za­rı­nı da keş­fe­de­ce­ğiz. URGE Pro­je­miz­de 25 fir­ma­mız bir­lik­te ha­re­ket edecek” şek­lin­de ko­nuş­tu.

İhra­cat­ta ilk üç ülke Rusya, İtalya, Hol­lan­da
Tür­ki­ye, 2023 yı­lı­nın ilk ya­rı­sın­da 86 ül­ke­ye su ürün­le­ri ihraç eder­ken zir­ve­de 134 mil­yon do­lar­lık ta­lep­le Rusya Fe­de­ras­yo­nu yer aldı. Rusya’ya 2022 yı­lı­nın ocak – ha­zi­ran dö­ne­min­de su ürün­le­ri ih­ra­ca­tı­mız 80 mil­yon dolar iken, 2023 yı­lı­nın aynı dö­ne­min­de Rusya’ya su ürün­le­ri ih­ra­ca­tı­mız­da yüzde 66’lık artış hızı ya­ka­lan­dı.

2022 yı­lı­nın ilk ya­rı­sın­da en çok ih­ra­cat yap­tı­ğı­mız ülke olan İtalya 2023 yı­lı­nın aynı dö­ne­min­de 100 mil­yon do­lar­lık ta­lep­le ikin­ci sı­ra­da yer aldı. Hol­lan­da 82,6 mil­yon do­lar­lık Türk su ürün­le­ri it­ha­la­tıy­la üçün­cü ba­sa­ma­ğın sa­hi­bi oldu. Bu ül­ke­le­ri 78 mil­yon do­lar­lık ih­ra­cat­la İngil­te­re, 61 mil­yon do­lar­lık ih­ra­cat­la Yu­na­nis­tan takip etti.

Su ürün­le­ri ih­ra­ca­tın­da Muğla ve İzmir zir­ve­de
Tür­ki­ye’nin su ürün­le­ri ih­ra­ca­tı­na hangi il­le­rin daha fazla katkı sağ­la­dı­ğı in­ce­len­di­ğin­de 2023 yı­lı­nın ilk ya­rı­sın­da Muğla 328 mil­yon do­lar­lık ih­ra­cat per­for­man­sıy­la açık ara bi­rin­ci il ko­nu­mu­nu sür­dü­rü­yor. Muğla top­lam su ürün­le­ri ih­ra­ca­tın­dan yüzde 40 pay alı­yor.

İzmir, 189 mil­yon do­lar­lık su ürün­le­ri ih­ra­ca­tıy­la Muğla’yı takip eder­ken, Tür­ki­ye’nin su ürün­le­ri ih­ra­ca­tın­da yüzde 23’lük di­li­mi tem­sil edi­yor. Bu il­le­ri 84,6 mil­yon do­lar­lık su ürün­le­ri ih­ra­ca­tıy­la İstan­bul iz­le­di.