HAYALET GEMİLER EKONOMİYE KAZANDIRILIYOR!
Hazırlayan: Özgür GÜN Aliağa bölgesinde sahipsiz veya terk edilmiş halde bulunan gemilerle ilgili yapılan çalışmalar hakkında bilgi verir misiniz? “GEMİLER HURDA OLARAK EKONOMİYE KA...
Hazırlayan: Özgür GÜN
Aliağa bölgesinde sahipsiz veya terk edilmiş halde bulunan gemilerle ilgili yapılan çalışmalar hakkında bilgi verir misiniz?
“GEMİLER HURDA OLARAK EKONOMİYE KAZANDIRILIYOR”
2014 yılından itibaren haciz işlemleri nedeniyle bölgemizde 10’dan fazla gemi terk edildi. Atıl durumda kaldı. Bu durum basına da yansıdığı gibi hava şartları nedeniyle bulunduğu yerden sürüklenerek seyir-can, mal, çevre güvenliği bakımından bölgede ciddi tehlikelere sebebiyet verdi. 2017 yılında Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığımızca Limanlar Kanunu’nda yapılan değişiklik bölgemiz ve diğer limanlardaki terk edilmiş atıl gemilerin kısa süre içerisinde bulundukları bölgeden onarılarak kaldırılması ve hurda olarak ekonomiye kazandırılmasının yolu açılmıştır.
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığımızca Limanlar Kanunu’nda yapılan bu önemli değişikliğin kapsamını kısaca özetler misiniz?
“ÖNCELİKLİ İŞİMİZ RİSK TEŞKİL EDİP/ETMEDİĞİ!”
Bu tip gemilerin Liman Başkanlığınca öncelikle seyir-can, mal, çevre güvenliği bakımından risk teşkil edip/etmediği ile ilgili bir inceleme yapılır. Tutanak düzenlenir. Haciz kararı bulunan gemiler personelsiz 1 yıl personeli ile 2 yıldan uzun süre limanlarda beklemeleri halinde seyir-can mal çevre güvenliği bakımından risk teşkil ettiği kabul edilir. Risk tespit edilmesi durumunda tüm masrafları gemi veya deniz aracı ilgililerine ait olmak üzere geminin başka bir yere nakli veya yakıtının tahliyesi dâhil olmak üzere her türlü tedbiri almak ve aldırmakla Liman Başkanlıkları yetkili kılınmıştır. Liman Başkanlıkları yabancı bayraklı gemilerde geminin sicile kayıtlı olduğu devletin ilgili makamlar nezdinde geminin donatanına geminin bulunduğu yerden kaldırılması ile ilgili bildirim yapar. 45 günlük bir süre sonunda gemi sahibinin gemiyi bulunduğu limandan kaldırmaya imtina etmesi halinde geminin satış işlemleri kurulan komisyon marifetiyle yapılır. Gemi Türk bayraklı ise donatana bildirim yapılır, adresleri bilinmiyor ise tirajı yüz bin üzerinde olan bir gazetede ilan edilir. İmtina edilmesi durumunda aynı yöntemle satış işlemleri başlatılır. Aliağa bölgemizde bulunan 10’a yakın atıl gemi 2017 yılı içerinde bu yöntemle kısa sürede temizlendi. SALA II isimli Çandarlı Körfezi ILICA burnu önünde karaya oturmuş gemi dışındaki bu gemiler tesislerimize getirilerek çevre –iş sağlığı güvenliği mevzuatları kapsamında geri dönüşümleri yapılarak ekonomiye kazandırıldı.
Ülkemizin diğer limanlarında bulunan ve tesislerinize gelemeyecek durumda bulunan gemilerin yerinde sökümü için neler söylemek istersiniz?
“ÇEVRESEL TEDBİRLER EN YÜKSEK SEVİYEDE ALINIR!”
Gemi geri dönüşüm faaliyetleri ulusal mevzuatlar yanında AB Gemi Geri Yönetmeliği-Hong-Kong sözleşmesi gibi mevzuat ve sözleşmelere uyumlu olarak yapılması gereken faaliyetlerdir. Söküm yapılacak alanların durumu dikkate (plajlar –koylar-yerleşim yerleri ) alınarak çevresel tedbirlerin üst seviyede alınması gereklidir. Geminin söküm işlemlerinden önce gemi bünyesinde bulunan atıkları ve kirleticilerin, ayrıca çalışmalarda iş sağlığını tehlikeye düşürecek ortamların tespiti önemlidir. Söküm aşamalarında ortaya çıkan tehlikeli atıkların toplanması ve mevzuatlara uyumlu olarak yönetilmesi de gerekmektedir. Bu nedenlerle gemi söküm bölgesi dışında yapılacak söküm işlemlerinde tehlikelerin tespiti ve atıkların yönetimi konusunda ilgili makamların denetimi ve uzman yardımı alınması önemli bir husustur. Gemi söküm bölgemize yakın bölgelerde yerinde sökümü yapılacak gemiler için derneğimiz uzman ve teknik ekibi çevre ve iş sağlığına uyumlu Gemi Geri Dönüşüm faaliyetleri için önemli destekler vermektedir. İzmir Çevre İl Müdürlüğümüz uzmanlarının bölgede faaliyette bulunan sektör ile ilgili tecrübeleri nedeniyle, denetim süreçleri de sıklıkla ve etkin olarak yapılmaktadır. SALA II isimli gemi yerinde derneğimiz uzmanları desteği ve Çevre İl müdürlüğümüz denetiminde çevre ve iş sağlığı koruma kuralları çerçevesinde gemini sökümü gerçekleştirmiştir.
Son olarak; Mevzuat değişikliği ile atıl terk edilmiş gemilerle ilgili denizlerimizde seyir-can mal çevre güvenliği açısından risklerin azaldığını söyleyebilir miyiz?
Tabi ki söyleyebiliriz. Atıl ve terk edilmiş gemiler yıllarca bulundukları yerde tutulmayarak, hurda olarak ekonomiye kazandırılması önemli bir husus.